15 października 2013 r. rozpoczęła się niezależna misja obserwacyjna Sejmu RP w Gruzji w związku z wyborami prezydenckimi przewidzianymi na 27 października. Polscy parlamentarzyści zostali zaproszeni przez gruzińskie władze. W misji pod przewodnictwem poseł Małgorzaty Gosiewskiej, szefowej Polsko-Gruzińskiej Grupy Parlamentarnej wezmą udział przedstawiciele wszystkich sejmowych klubów.
Działania podejmowane przez członków misji będą podzielone na dwa etapy:
-
Na pierwszy z nich (15- 17 października) zaplanowane są spotkania posłów: Małgorzaty Gosiewskiej oraz Elżbiety Radziszewskiej m.in. z przedstawicielami gruzińskiej administracji wyborczej, komitetów wyborczych oraz organizacji pozarządowych.
-
Ostatnie dni kampanii wyborczej (od 25- 26 października) oraz samo głosowanie w różnych regionach Gruzji monitorować będzie cała grupa posłów podzielona na dwuosobowe zespoły.
Celem misji Sejmu RP jest przede wszystkim ocena zgodności procesu wyborczego w Gruzji ze standardami międzynarodowymi w kontekście promowania demokracji oraz poszanowania swobód i wolności obywatelskich. Chodzi także o wzmocnienie klimatu zaufania i bezpieczeństwa dzięki obecności obserwatorów na całym terytorium kraju.
Misja obserwacyjna Sejmu RP opiera się na zasadach niezależności, neutralności, nieingerowania w proces wyborczy i poszanowania lokalnego prawa. Podczas pobytu w Gruzji polscy obserwatorzy mają w planach spotkania z przedstawicielami administracji wyborczej, głównych komitetów wyborczych, oraz organizacji pozarządowych monitorujących wybory. Dzięki temu posłowie będą mieli możliwość przeanalizowania sytuacji pod kątem bezstronności administracji, integralności systemu wyborczego, przebiegu kampanii wyborczej, wyborów, liczenia głosów oraz podsumowania wyników głosowania.
Sejm RP ma bogate doświadczenia związane z monitorowaniem wyborów w innych krajach. Przedstawiciele pierwszej izby polskiego parlamentu uczestniczyli w misjach z ramienia zgromadzeń parlamentarnych – m.in. OBWE, Rady Europy oraz NATO, a także w obserwacjach organizowanych niezależnie od misji zgromadzeń. Posłowie obserwowali dotychczas wybory parlamentarne (np. Gruzja – 2008 r., Rosja – 2011 r., Serbia, Armenia i Białoruś – 2012 r., Gruzja i Ukraina – 2012 r.), prezydenckie (np. Gruzja – 2008 r., Ukraina – 2010 r.) i samorządowe (np. Litwa – 2011 r.).
Po wyborach prezydenckich wejdzie w życie nowelizacja gruzińskiej konstytucji, która zmienia zasadniczo układ sił między prezydentem, rządem i parlamentem przekształcając tamtejszy system polityczny z prezydenckiego na parlamentarno-gabinetowy.
Dzień I, 25.10.2013
Pierwszego dnia Misji Obserwacyjnej członkowie misji spotkali się z Przewodniczącą Centralnej Komisji Wyborczej Panią Tamar Zhvanią oraz Archil Anasashvili i Ekaterine Azarashvili. Rozmowy skupiły się wokół głównych zmian w ordynacji wyborczej, które nastąpiły w ostatnim roku (m.in. zmian dotyczących finansowania kampanii ze środków budżetowych) oraz procedury rejestrowania kandydatów na prezydenta. Zarejestrowano 23 kandydatów na prezydenta. W 31 przypadkach odmówiono rejestracji, w większości z powodu nie zebrania dostatecznej ilości, czyli 26.530 wymaganych podpisów.
Przewodnicząca Misji Obserwacyjnej Sejmu Poseł Małgorzata Gosiewska oraz Przewodniczącą Centralnej Komisji Wyborczej Tamar Zhvania.
Przewodnicząca Misji Obserwacyjnej Sejmu Poseł Małgorzata Gosiewska z Poseł Elżbietą Radziszewską, Przewodniczącą Centralnej Komisji Wyborczej Tamar Zhvanią oraz członkami komisji: Archil Anasashvili i Ekaterine Azarashvili.
Następnie członkowie Misji wzięli udział w spotkaniu w sztabie Davida Bakradze, w którym uczestniczyli Zurab Tchiaberashvili oraz deputowani Tina Bokuchava i Giorgi Kandelaki.
Przewodnicząca Misji Obserwacyjnej Sejmu Poseł Małgorzata Gosiewska z Poseł Elżbietą Radziszewską w sztabie Davida Bakradze.
Kolejnym z zaplanowanych było spotkanie z George Mshvenieradze, przedstawicielem Georgian Democracy Initiative – gruzińskiej organizacji pozarządowej, założonej w grudniu ubiegłego roku. Organizacja ta formalnie nie ma uprawnień do monitorowania wyborów, gdyż nie posiada 2 letniego okresu działania organizacji. Mimo to, w sposób nieoficjalny, zajmują się monitorowaniem demokracji w Gruzji, publikując na swojej stronie szczegółowe raporty.
Ostatnim z zaplanowanych na ten dzień spotkań była rozmowa z prof. Nika Chitadze, politologiem z Państwowego Uniwersytetu im. Czawczawadze w Tbilisi.