|
INTERPELACJA Szanowna Pani Minister! Problem dotyczy wymuszania przez jednostki samorządu terytorialnego na dyrektorach szkół likwidacji stołówek szkolnych i zastępowania ich usługami firm cateringowych. W ostatnim czasie opinię publiczną w całym kraju, a w szczególności na terenie miasta stołecznego Warszawy bulwersują doniesienia prasowe o tym, że jednostki samorządu terytorialnego będące organami prowadzącymi szkoły, planując oszczędności przy organizacji nowego roku szkolnego wydają dyrektorom szkół polecenia w zakresie zmiany sposobu żywienia dzieci i młodzieży w szkołach poprzez zastąpienie tradycyjnej stołówki szkolnej usługami firm cateringowych. Takie postępowanie budzi słuszny niepokój rodziców uczniów i całej społeczności lokalnej. Zgodnie z ustawą z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) jedną z podstawowych funkcji szkoły, jest obok funkcji dydaktycznej i wychowawczej, funkcja opiekuńcza, którą szkoła realizuje poprzez wspieranie prawidłowego rozwoju uczniów organizując m.in. stołówkę szkolną. Prowadzenie stołówek szkolnych stanowi też realizację zadania własnego gminy jakim jest dożywianie uczniów. Dla wielu uczniów śniadanie czy ciepły posiłek w szkole jest jedynym w ciągu dnia. Zaletą funkcjonowania stołówek w szkołach jest i to, że uczniowie dojeżdżający z miejsca zamieszkania do szkoły nieraz kilkadziesiąt kilometrów mają możliwość spożywania posiłków w różnych godzinach. Takiej możliwości nie będą mieli w przypadku dowożenia posiłków przez firmę cateringową. Nie jest też jasne, kto będzie ponosić odpowiedzialność za wykonywanie badań lekarskich i laboratoryjnych, którym podlegają osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby, przez osoby przygotowujące posiłki w podmiotach zewnętrznych. To z kolei budzi niepokój o zdrowie uczniów spożywających posiłki przygotowywane przez firmy cateringowe. Ponadto dowożenie posiłków przez obsługę firm cateringowych będzie wiązało się z koniecznością przebywania na terenie szkoły osób trzecich, co rodzi pytania o bezpieczeństwo dzieci w szkołach. Dyrektor szkoły nie będzie miał wiedzy, czy wśród tych osób nie ma np. osób karanych, czy też osób wobec których orzeczono zakaz zbliżania się do małoletnich w związku z popełnieniem przestępstwa na ich szkodę lub przestępstwa przeciw obyczajności i seksualności. Poważne wątpliwości co do zgodności z ustawą o systemie oświaty budzi też tryb wydawania poleceń dyrektorom szkół w tym zakresie. Żaden przepis prawa oświatowego nie upoważnia organu prowadzącego szkoły do wydawania wytycznych czy poleceń dyrektorom szkół w zakresie organizacji dożywiania uczniów, czy limitów zatrudnienia obsługi szkoły. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół stołówka szkolna stanowi integralną część szkoły. Zgodnie art. 39 ust. 3 ustawy o systemie oświaty dyrektor szkoły jest kierownikiem zakładu pracy, a do jego obowiązków należy m.in. zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Tymczasem organy prowadzące szkoły współpracując z dyrektorami szkół przy planowaniu organizacji nowego roku szkolnego wydają ustalenia w zakresie redukcji zatrudnienia obsługi stołówek szkolnych czy zmiany w zakresie organizacji dożywiania uczniów, ograniczają też środki finansowe w planach finansowych szkół, co prowadzi de facto do likwidacji stołówek szkolnych. W związku z faktem, iż stołówka szkolna stanowi integralną część szkoły, to organ prowadzący szkołę publiczną, czyli jednostka samorządu terytorialnego, zgodnie z art. 5 ust. 7 i art. 5a ust. 2 ustawy o systemie oświaty ma obowiązek zapewnienia warunków kadrowych, lokalowych, materialnych i organizacyjnych dla jej funkcjonowania, tak jak dla innych części szkoły. Powstają zatem wątpliwości, czy jednostki samorządu terytorialnego nie próbują w ten sposób przerzucić koszty dowozu posiłków do szkoły przez firmy cateringowe na rodziców, aby, jak wskazują niektórzy przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego, bardziej efektywnie wykorzystać środki przeznaczone na działalność oświatową.
W związku z powyższym zwracam się do Pani Minister z prośbą o odpowiedź na następujące pytania: 1. Czy zdaniem Pani Minister, ustalenia organów prowadzących szkoły w zakresie redukcji zatrudnienia obsługi stołówek szkolnych i ograniczanie środków finansowych w planach finansowych szkół, co prowadzi de facto do likwidacji stołówek szkolnych, nie stanowi ingerencji w wyłączne kompetencje dyrektorów szkół dotyczące prowadzenia polityki kadrowej w szkołach? 2. Zgodnie z art. 67a ustawy o systemie oświaty korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne, ale do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej nie wlicza się kosztów utrzymania stołówki. Pytam zatem Panią Minister kto sfinansuje koszty dowozu posiłków do szkół? 3. W jaki sposób szkoły będą realizować funkcję opiekuńczą, biorąc w szczególności pod uwagę konieczność korzystania z posiłków przez dzieci, które są dowożone nieraz kilkadziesiąt kilometrów z miejsca zamieszkania do szkoły? 4. Wdrożenie jakich procedur będzie konieczne by, w przypadku przejęcia usług dożywiania w szkołach przez firmy cateringowe, zapewnić dzieciom zdrowe żywienie i bezpieczeństwo na terenie szkół i placówek? Czy Ministerstwo zamierza wprowadzić jakieś szczególne regulacje w tej kwestii? 5. Czy działania prowadzące do likwidacji stołówek szkolnych podlegają nadzorowi jakiegoś organu, jeśli tak, to jakiego? 6. W jaki sposób szkoły będą realizować postulaty wskazane w Stanowisku Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministra Zdrowia oraz Ministra Sportu i Turystyki z dnia 6 października 2011 r. w sprawie działań podejmowanych przez szkoły w zakresie zdrowego żywienia uczniów, w przypadku likwidacji stołówek? |